Byłem wczoraj świadkiem rozmowy „młodych, wykształconych z dużego miasta” na temat planu obniżki podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) z 18 na 17%, co istotne – również dla prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (przynajmniej wg zapowiedzi). Głównym elementem rozmowy był… procent. Bo wg „podsłuchanych” żadna to łaska, gdy podatek obniża się o jeden procent. I tak sobie pomyślałem, że może to dobry moment, by napisać o procencie i punkcie procentowym.
Procent a punkt procentowy
Każda obniżka podatków – dla płacącego podatki – jest/wydaje się dobra, tak samo, jak np. podwyżka oprocentowania depozytów przetrzymywanych np. w bankach (dla mających tam depozyty ;-)). I w ogólnym przekazie korzysta się zazwyczaj z zapisu procentowego, w stylu:
- Zmiana stawki podatku PIT z 18% na 17% (PiS)
- Wzrost stawki podatku VAT z 22% na 23% (PO i PSL)
- Zmiana oprocentowania na rachunku z 3% na 1% („rynek” ;-))
I tak:
W pierwszym przypadku mamy zmianę z 18% na 17%, czyli o 1 punkt procentowy (1 p.p.), bo 18 – 17 = 1%, a więc 1 punkt procentowy. Czyli zmniejszenie opodatkowania o ~5,55% (18 – 5,55556% = 17).
W drugim przypadku mamy zmianę z 22% na 23%, czyli również o 1 punkt procentowy (1 p.p.), bo 23 – 22 = 1%, a więc 1 punkt procentowy. Czyli zwiększenie opodatkowania o ~4,54% (22 + 4,54545% = 23).
W trzecim przypadku mamy zmianę z 3% na 1%, czyli o 2 punkty procentowe (2 p.p.), bo 3 – 1 = 2%, a więc 2 punkty procentowe. Czyli zmniejszenie oprocentowania o ~66,66% (3 – 66,6667% = 1).


- Wtyczka BackWPup w wersji 5.x to doskonały przykład, jak wylać dziecko z kąpielą i z relatywnie świetnego narzędzia zrobić właściwie bezwartościowego gniota - 1970-01-01
- Testowy przelew w Bitcoinach z najniższą prowizją, czyli krótka historia o tym, jak zamroziłem BTC na (ponad) rok - 1970-01-01
- Nowy system kopii zapasowych w Home Assistant 2025.1 to zapewne krok w dobrym kierunku, ale zdecydowanie przedwczesny - 1970-01-01
Tłumaczenie podane w nawiasach jest błędne bo: 18-5,55556 nie jest równe 17.
Powinno być 18-1 =17 i wyjasnienie
iż 1p. p/18 =5.5556%
Tak tylko chciałem zauważyć, że tam (np. przy 5,55556) jest znak procenta (%). Czyli np. w podanym przykładzie od 18 odejmujemy nie 5,55556 a 5,55556%. Stąd 18 – 5,55556% = 18 – 1 = 17 (oczywiście w zaokrągleniu, bo 5,55556% z 18 to 1,000008). A różnica między 18% a 17% to właśnie 1 punkt procentowy (p.p.), a nie procent.