Kilka dni temu Ministerstwo Finansów ogłosiło, że będą nowe i prostsze stawki VAT. Zmiany mają być oparte o filozofię 3xP, czyli stworzenie systemu podatkowego przejrzystego, prostego i przyjaznego dla podatników, w tym również przedsiębiorców. Zobaczymy jak to wyjdzie za jakiś czas, ale już wiadomo, że obniżka VAT ma dotyczyć m.in. e-booków, które teraz są obłożone wyższą stawką podatkową niż książki drukowane.

Nowa matryca VAT

Zmiany oczywiście nie ograniczają się do e-booków, ale jest to zmiana na którą zapewne wyczekuje spora część czytelników, z nadzieją, że spowoduje to zmniejszenie cen na te produkty cyfrowe. Ja takim optymistą chyba nie jestem, i zaryzykuję, że jest spora szansa na to, że obniżkę wezmą do swojej kieszeni platformy pośredniczące w sprzedaży.

Obecnie książki i czasopisma drukowane obłożone są stawką VAT w wysokości 5%, to już e-booki czy audiobooki (oraz inne tego typu produktu występujące bez fizycznej formy) opodatkowane są wg najwyższej stawki podatku VAT, czyli 23%.

Nowa matryca VAT zakłada, że nastąpi tu zrównanie stawek VAT w dół:

Generalne obniżenie stawek VAT („równanie w dół”), w tym na:

• podstawowe produkty żywnościowe – owoce tropikalne i cytrusy, każdego rodzaju pieczywo i ciastka, zupy, buliony, żywność homogenizowaną i dietetyczną, przyprawy,
• produkty dla niemowląt i dzieci – żywność, smoczki, pieluszki, foteliki samochodowe,
• produkty dla kobiet (artykuły higieniczne),
• e-booki i e-czasopisma – tak, aby były opodatkowane tak, jak ich papierowe odpowiedniki.

Uproszczenie systemu stawek obniżonych VAT. Przykładowo:

• pieczywo – obecnie stawka VAT dla pieczywa świeżego zależy od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli data ta nie przekracza 14 dni to stawka wynosi 5%, ale gdy przekracza 14 dni – stosuje się stawkę 8%,
• ciastka – podobnie jak przy pieczywie, stawka jest zależna od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli to mniej niż 45 dni, stawka wynosi 8%, gdy przekracza ten termin – wzrasta do 23%,
• owoce – obecnie większość owoców (krajowych) jest opodatkowana stawką 5%, stawka 8% ma zastosowanie do owoców tropikalnych i cytrusowych.

Oprócz tego ma wejść w życie m.in. Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS), która ma jasno określać jakie stawki VAT są przypisane do konkretnych produktów i usług:

Stosowanie klasyfikacji CN dla potrzeb VAT jest nowym rozwiązaniem, dlatego aby zapewnić podatnikom ochronę i umożliwić prawidłowe przyporządkowanie stawki podatku zostanie wprowadzona Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS). To decyzja – w odróżnieniu od dotychczas funkcjonujących opinii klasyfikacyjnych GUS. Zapewni ona podatnikom i organom podatkowym większą pewność co do prawidłowości zastosowanych stawek VAT.

WIS zapewni ich posiadaczom ochronę, ponieważ organ podatkowy nie będzie mógł kwestionować np. wysokości stawki podatkowej stosowanej przez podatnika w oparciu o uzyskaną WIS (oczywiście wówczas, gdy towar albo usługa będzie odpowiadać opisowi zawartemu w WIS).

WIS będą mogli posługiwać się również inni podatnicy, nie tylko ci, którzy otrzymali WIS. Zastosowanie się do WIS – wydanej wprawdzie dla innego podatnika, ale dotyczącej danego towaru lub usługi – nie może szkodzić podatnikowi (m.in. zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku, brak odsetek).

Na wejście w życie zmian jeszcze chwile poczekamy (bo dochodzą też negocjacje wewnątrz unijne):

Stosowanie nowej matrycy stawek VAT nastąpi 1 stycznia 2020 r. (od 1 kwietnia 2019 r. w odniesieniu do książek, nut, map oraz czasopism). Jednak już1 kwietnia 2019 r. będzie można wystąpić o WIS, aby umożliwić wcześniejsze zapoznanie się przez podatników z nowym systemem i zmienionym opodatkowaniem towarów i usług.

Widać tutaj też pewien przytyk do totalnej opozycji, bo do 23% wzrośnie stawna VAT na ośmiorniczki i inne tego typu „cudeńka”, którymi – zwłaszcza niektórzy – swego czasu się chętnie zajadali… ;-)