Zastrzeżenie numeru PESEL już możliwe, i choć na razie jeszcze jest to ochrona raczej pozorna, to i tak warto z niej skorzystać

Kilka dni temu, bo 17 listopada 2023 pojawiła się wyczekiwana zapewne nie tylko przeze mnie możliwość zastrzeżenia numeru PESEL, tak, by w trakcie zastrzeżenia nie było możliwe – np. za pomocą „dowodu kolekcjonerskiego” – wzięcie „na mnie” pożyczki czy telefonu wraz z abonamentem u operatora. Więc teoretycznie mój wpis jest spóźniony o te kilka dni, bo poza informacją, że taka możliwość istnieje, nie będę się wygłupiał i tworzył graficznego poradnika, zwłaszcza w formie wideo, bo cała procedura jest banalna: wchodzimy na stronę mObywatel.gov.pl, logujemy się do konta i już na dzień dobry wita nas „baner” z informacją o nowej usłudze (jak go nie będzie, to odpowiednia opcja jest w sekcji „Twoje dane”). A tam wystarczy kliknąć „zastrzeż PESEL” lub „cofnij zastrzeżenie”. Na obecną chwilę nie ma takiej opcji w aplikacji mobilnej mObywatel, ale pewnie niebawem i tu się pojawi.

No i teraz najważniejsze, czyli czemu dla wyczekiwanej przeze mnie usługi nie przewałem mojego urlopu od pisania artykułów na Webinsider.pl i nie strzeliłem na szybko jakiejś prostej notatki 17 listopada, lub nawet chwilę przed… A to dlatego, że choć można już zastrzec swój PESEL, co resztę sam uczyniłem, to na obecną chwilę realnie nie bardzo to przed czymś chroni, bo sprawdzanie tego, czy PESEL jest zastrzeżony, jest obecnie dobrowolne, i pewnie wszelkiej maści szemrane firemki od pożyczek „bez BIK” takiej weryfikacji nie będą robić, a to pewnie tam najłatwiej błysnąć „kolekcjonerskim dowodem”:

Od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe (np. banki) będą miały obowiązek weryfikować, czy numer PESEL jest zastrzeżony przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki.

Do tego czasu możesz zastrzegać albo cofać zastrzeżenie numeru PESEL, ale konsekwencje prawne będą wyciągane dopiero wobec zdarzeń, które nastąpią od 1 czerwca 2024 r.

Tak więc na faktyczną ochronę musimy poczekać na 1 czerwca 2024. Co nie znaczy, że nie warto takiego zastrzeżenia zrobić już teraz, bo narzędzie jest i niektóre firmy mogą już teraz z niego korzystać, jako dodatkowe zabezpieczenia. Nawet nie tyle, naszych interesów, co po prostu swoich.

A, i na deser mały smaczek, by potem ktoś się nie zdziwi: blokada numeru PESEL ma też wpływ na wypłatę gotówki, a konkretnie ustawia dzienni limit w wysokości trzech „najniższych krajowych”, w ramach danego banku. Można zastanawiać się, co to ma wspólnego z numerem PESEL i jego blokadą, ale raczej nie o PESEL w tym przypadku chodzi, o różnej maści oszustwa np. „na policjanta”, gdzie ludzie – często starsi – są nakłaniani do wypłaty gotówki i przekazania jej oszustom, i po prostu wrzucono to do jednego projektu…