13 komentarzy

1. 

   Tomek on 2016-07-07 at 14:28

   No to jeszcze pozwolę sobie na małą dygresję.
   Co by nie mówić o ZUS to był on chyba pierwszą instytucją realizującą w Polsce idee e-administracji; pamiętam że u znajomego w firmie już w okolicy listopada 1999 uruchomiliśmy transmisje elektroniczną do ZUS (i odwiedzał on tę instytucję tylko raz do roku po nowy certyfikat). Wtedy to o ile pamięć mnie nie myli system nazywała się Płatnik Teletransmisja. ZUS dysponował wtedy swoimi punktami potwierdzenia tożsamości, (ach te wycieczki z dyskietką na salę obsługi klienta ;) ) i certyfikacji.
   Wygenerowanie i poświadczenie klucza może nie było intuicyjne ale każdy kto umie czytać ze zrozumieniem i komu chciało przeczytać instrukcję mógł to zrobić samodzielnie. I co najważniejsze było to darmowe.
   I tu pojawia się ciekawostka nasza władzuchna kochana postanawia że to nie może tak być żeby przedsiębiorcy mieli coś za darmo i wprowadza obowiązek podpisywania dokumentów tylko i wyłącznie podpisem kwalifikowanym.
   Pytanie w czyim to było interesie ?
   Jak do tego doda się jeszcze ślimaczenie się (i upadek) projektu pl.id który maił być powszechnym systemem podpisu elektronicznego.
   Innym ciekawym tematem je profil ePUAP, czemu po utworzeniu tego systemu nie zostało ustawowo nakazane wykorzystywanie go we wszystkich działach administracji państwowej i samorządowej ? US ma własny system podpisywania deklaracji, ministerswo zdrowia własny system logowania do systemu ZIP, PEFRON własny… itd. Choć są wyjątki (ZUS, Urząd Celny, mój urząd gminy {choć tu mogliby realizować więcej usług})….
   Miejmy nadzieje że pani minister Streżyńskiej uda się posprzątać w e-administracji tak jak udało9 jej się w UKE

   Reply
   • 

     Patryk on 2016-07-07 at 14:48

     Wprawdzie sam nie biegałem z dyskietkami do ZUS (wtedy jeszcze etat), to znajoma biegała (później jak mnie pamięć nie myli to były już płyty, choć to może nie z certyfikatem, a samym Płatnikiem?).

     Fakt, że byli (ZUS) jednymi z pionierów, ale patrząc na ilość kasy jaka została w to wpompowana, i jaka wyszła do prywatnych podmiotów, które mam wrażenie, że nieźle wyszły na tych kontraktach kładzie się na to wszystko cieniem – nie dość, że moim zdaniem masa kasy, to jeszcze działa to jak działa…

     Co do pl.ID – z jednej strony szkoda, ale może teraz (w końcu) wykreuje się z tego coś lepszego, bardziej kompleksowego i faktycznie dla mas. Z ePUAP korzystam właściwie od początku, choć głównie w celach firmowych – najpierw CEIDG, później wystartował ZUS PUE, gdzie ePUPA sprawdza się dobrze (jeśli akurat nie ma problemów ;-)), i dzięki temu oszczędziłem trochę kasy na podpisach kwalifikowanych (bo do niczego innego mi nie potrzebne).

     Samo CEIDG to kolejna perełka w historii e-administracji PL – zaczynając od tego, że adresy e-mail przedsiębiorców podawane by urzędnik mógł się z nimi skontaktować trafiły raptem do nowo powstałej platformy CEIDG gdzie są ogólnodostępne (pewnie jeszcze można trafić na adres *@buziaczek czy inne potworki, bo sporo osób NADAL nie ma takiej świadomości), z której dzięki „zaniechaniom i/lub błędom” (choć ja nie bardzo wierzę tu w przypadek) natychmiast zostały pobrane przez m.in. nasze krajowe „agencje marketingowe” i do dziś są używane do SPAMowania przedsiębiorców.

     Zresztą – choć to być może z eAdministracją ma mniej wspólnego – zapewne nie jest też przypadkiem, że jak tylko założysz działalność gospodarczą to zaraz otrzymasz ofertę księgowości, rachunku firmowego, itp. W czasach przed CEIDG, czy nawet jeszcze przed EDG-1 to człowiek często nie zdążył wrócić z tourne po wszystkich niezbędnych urzędach, a już w skrzynce czekała na niego jakaś lokalna oferta…

2. 

   Tomek on 2016-07-08 at 22:54

   Na płytach to się już dokumenty zanosiło ;)

   Fakt że na KSI (Kompleksowy System Informatyczny) pieniądze poszły niemałe i że w większości trafiła one do jednej firmy, ale trzeba spróbować popatrzeć na to też z innej strony:
   system ten co miesiąc musi przyjąć (dla części sam wygenerować) i przetworzyć dokumenty od 1 737 638 płatników dotyczące 14 821 459 ubezpieczonych co raczej zadaniem trywialnym nie jest ;) (a są to tyko dane dotyczące ubezpieczeń emerytalno – rentowych). Nie wiem jak w tym momencie ale parę lat temu był to bodajże 2 albo 3 pod względem liczby transakcji wsadowych system na świecie. Nasz ustawodawca też nie przyczynia się do zmniejszenia kosztów utrzymania tego systemu… (dość ciekawa prezentacja http://www.zus.pl/files/konferencja_17_02_2014_v%207.pptx).
   Pomijając wszystko inne każdy system bazodanowy jest tak dobry jak dane którymi został zasilony… a co działo się w 1999 i przez pierwsze lata systemu to wiemy….
   I choć może nie jestem w pełni obiektywny ;) to jednak uważam że pod względem technicznym KSI nie działa źle, choć jako płatnik wykorzystuję go od niedawna ;P

   dane dotyczące ubezpieczonych i płatników pochodzą ze strony http://www.psz.zus.pl/ i dotyczą roku 2012

   Reply
   • 

     Patryk on 2016-07-09 at 10:01

     Nie, no to Ty chyba jakiś „inside men” jesteś/byłeś? ;-)

     Oczywiście, że nie było to trywialne zadanie, ale mam wrażenie, że niejeden np. bank (czy operator telekomunikacyjny) też działa(ł) w podobnej skali, a – pomijając już nawet koszty, bo zwłaszcza w krajach „rozwijających się” jakoś tak dziwnie się dzieje, że wszystko co wykonywane za pieniądze obywateli jest dużo droższe – system działa stabilniej (choć akurat jak to pisze, jesteśmy po sporej awarii w Orange/nju mobile, ale za to klienci tej sieci mobilnej z internetu w weekend sobie po korzystają bez angażowania w to swoich pakietów ;-)).

     Pomijając wszystko inne każdy system bazodanowy jest tak dobry jak dane którymi został zasilony…

     Zgadzam się, że jakość danych jest istotna – a nawet bardzo istotna, ale istotne są też założenia stojące u podstaw budowy systemu, jak i sam silnik odpowiedzialny za przetwarzanie danych – by nie tylko nie zapchać systemu nadmiarem (zbytecznej) pracy, ale i poradzić sobie z błędami typu PEBKAC, których zazwyczaj nie da się w 100% wyeliminować… ;-)

3. 

   Tomek on 2016-07-09 at 19:48

   Pisałem przecież że moje wypowiedzi nie są całkiem obiektywne choć się staram ;)
   Zajmuje się całkiem innymi procesami w systemie niż przyjmowanie i przetwarzanie dokumentów, i o awarii dowiedziałem się od mego prywatnego klienta :D.

   Natomiast co do złożoności samego systemu i jego ceny to nie wiem ile kosztują systemy bankowe (jakoś nie chwalą się tym), tyle że właściwie patrząc pod względem obsługiwanych procesów to każdy bank jest taki sam ;) (zdaje sobie sprawę że jest to wielkie uogólnienie ale czy system zostanie stworzony dla banku w Pekinie czy w Warszawie to tak naprawdę niewiele się różni) i nie jest sprawą niemożliwą sprzedać jeden system wielu bankom przy nie wielkim nakładzie środków dostosowując go. Natomiast system dla instytucji tego typu jak ZUS właściwie musi zostać od podstaw stworzony na miarę bo realizowane tam procesy są niepowtarzalne (oczywiście na pewnym poziomie),
   Co do tego że inwestycje realizowane ze środków publicznych są przepłacone zgodzę się z Tobą w 100%, moim zdaniem przyczyny tego stanu rzeczy są co najmniej dwie:
   1. Brak finansowej odpowiedzialności konkretnej osoby za wynik danej inwestycji.
   2. System zamówień publicznych. Wiem, że niektórzy czytający powiedzą jak to przecież dzięki temu mamy zapewniony nadzór nad wydawaniem publicznych pieniędzy. Ale ten nadzór jest moim zdaniem iluzoryczny, powoduje on że praktycznie nie ma możliwości rozwijać środowisk w sposób jednorodny, bo co przetarg to trzeba liczyć się z tym że do środowiska/projektu zostaną wprowadzone inne technologie. No i każdy kto miał okazję kiedykolwiek tworzyć SIWZ wie ile się trzeba nagimnastykować żeby dostać to co nam w projekcie jest potrzebne.

   Co do jakości danych…. Błędy PEBKAC można wyeliminować/ograniczyć ale gdy system musi pracować na danych nie do końca prawdziwych to już zaczyna się problem trudny do rozwiązania (chodzi tu głównie o sytuacje gdy dane pod względem formalnym są poprawne jednak nie są spójne pod względem logicznym) przy czym niestety w 99% problemu nie jest po stronie technicznej ale proceduralno/prawnej…..

   I tak z informacji o awarii rozwija nam się wątek po trosze filozoficzny ;)

   Reply
   • 

     Patryk on 2016-07-10 at 08:34

     Wiesz, nieobiektywne (subiektywne) mogą być z wielu powodów… Zresztą tak ogólnie, to ja nie bardzo wierze w obiektywne osądy/opinie itp., bo każdy ma jakieś emocje, doświadczenia, czy… cokolwiek… W każdym razie każda decyzja podejmowana jest na bazie tego – bo na bazie czegoś musi być podjęta. Dlatego obiektywne działania to może ew. komputer/maszyna, z tym, że urządzenie też ktoś musi wcześniej zaprojektować… To tak trochę w nawiązaniu do „wątku filozoficznego” :-)

     By nie było – ja nie jestem przeciwnikiem ZUSu, mam nawet całkiem dobre doświadczenia z pracownikami tej instytucji (przynajmniej na razie), choć oczywiście nie cieszy mnie comiesięczne odprowadzanie ponad 1000 zł, niezależnie od tego czy w danym miesiącu coś zarobiłem, czy muszę ZUS zapłacić z własnej kieszeni. Zwłaszcza w sytuacji, gdy mam świadomość, że jedyny pożytek (dla mnie, nie mówię o ciągłości pokoleń itp., co nie sprawdza się przy obecnej strukturze demograficznej) to zdrowotne, choć to obecnie tylko ~290 z całej kwoty, a reszta – zwłaszcza ~670 zł składki emerytalno-rentowej – to po prostu dodatkowy podatek, bo na emeryturę z ZUSu właściwie nie mam co liczyć… O ile za te xx lat będzie jeszcze ZUS, a przynajmniej w takiej formule…

     Z tymi systemami bankowymi też nie jest tak, że to takie wszystko podobne – oczywiście, kolejny bank może wzorować system (a nawet kupić wstępnie gotowe oprogramowanie) na innym banku, działającym w danym rejonie, ale są też banki starszej daty, gdzie taki współczesny system nadrzędny cały czas musi spinać wiele „tworzonych w innych czasach” potworków. DO tego przeróżne promocje, zasady naliczania (lub zwalniania z) opłat – ale to wszystko logika systemu, ta sama co odpowiada za… przetwarzanie formularzy.

     W przypadku ZUSu też nie jest tak, że np. płatnik składa deklarację w formie wypracowania, w którym w sposób całkowicie swobodny przedstawia sprawozdanie z działalności swojej firmy, a przy okazji pożali się na głośną muzykę u sąsiada… Jakakolwiek deklaracja to ściele sprecyzowane dokumenty, z konkretnymi polami do zaznaczenia/wypełnienia konkretną treścią, w konkretnej sytuacji – nie ma tu miejsca na swobodę, i co najwyżej ktoś zaznaczy opcje która go nie dotyczy, czy pomyli się np. w numerze PESEL/NIP, lub kodzie ubezpieczenia – ale od tego właśnie jest system, by takie sytuacje wyłapać, „on” nie musi ich rozumieć, ma tylko wyłapać…

     O problemach wynikających z przyczyn proceduralno-prawnych pewnie można by książkę napisać, choćby w kwestii VATu, gdzie każde kolejne wydanie „jest taka seria, ale nie będę teraz reklamował” jest coraz grubsze, a i tak miliardy trafiają do „odpowiednich kieszeni”.

     Dlatego ja naprawdę duże nadzieje wiąże z tym, że może wreszcie ktoś się za to weźmie – na razie zapowiedzi (ale i pierwsze działania (przed)legislacyjne) wydają się OK, choć mam świadomość, że nie są to działania zaplanowane na kilka tygodni, a lat…

4. 

   Marzena on 2016-07-11 at 19:58

   Mi wyskakuje błąd gdy chcę wysłać deklarację rozliczeniową:
   „Unikalny identyfikator błędu:
   76d7e157-9f77-45eb-8c5c-34641b664785/p2”

   Reply
   • 

     Patryk on 2016-07-11 at 20:10

     A to cały czas masz błąd? Z tego co słyszałem to już powinno działać… Niestety błąd jaki Ci się pojawia może oznaczać wszystko, a ten unikalny identyfikator błędu wygląda jakby to było na wewnętrzne potrzeby ZUSu, by jak zgłosić problem mogli połączyć go z Twoim działaniem (i ew. naprawić).

   • 

     Patryk on 2016-07-14 at 08:05

     Niestety nie bardzo mam jak Wam pomóc (przynajmniej bez dostępu do Waszego komputera), bo przyczyn może być wiele – od lokalnych problemów na komputerze, bo jakiś problem na koncie, czy w ogóle w całej usłudze. Dodałem do artykułu kilka uniwersalnych rad, może coś pomoże…

5. 

   ANA on 2016-07-13 at 21:03

   kurcze ja tez mam ten blad ciagle!!!!!!!
   Nic nie moge wysylac …. Jak to naprawic?

   Reply
   • 

     Patryk on 2016-07-14 at 08:05

     Niestety nie bardzo mam jak Wam pomóc (przynajmniej bez dostępu do Waszego komputera), bo przyczyn może być wiele – od lokalnych problemów na komputerze, bo jakiś problem na koncie, czy w ogóle w całej usłudze. Dodałem do artykułu kilka uniwersalnych rad, może coś pomoże…

6. 

   mada on 2016-07-13 at 23:31

   szczęściarze, ja nie mogę utworzyć zestawu dokumentów, bo wyskakuje błąd i kreator dalej nie przepuści…
   ciąg literek i cyferek a dla urozmaicenia na końcu po / wybór: p2, p3…
   pozdrówka………….. i powodzenia

   Reply
   • 

     Patryk on 2016-07-14 at 08:05

     Niestety nie bardzo mam jak Wam pomóc (przynajmniej bez dostępu do Waszego komputera), bo przyczyn może być wiele – od lokalnych problemów na komputerze, bo jakiś problem na koncie, czy w ogóle w całej usłudze. Dodałem do artykułu kilka uniwersalnych rad, może coś pomoże…