Choć czasem kusi, to raczej staram się unikać – przynajmniej bezpośrednio, bez dobrego dodatkowego powodu – publikowania na Webinsider.pl artykułów związanych z polityką. Od czasu do czasu zdarzy się wyjątek, ale wtedy najczęściej jest dodatkowy powód, jak np. przy niedawnym artykule o tym, jak w ostatnich dniach kampanii Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy postanowiła się – w moim odczuciu – do niej włączyć, by „pokonać zło”, czyli… sepsę. Tak samo będzie w przypadku tego artykułu, bo choć mógłbym np. napisać o wyborczych obietnicach składanych przez opozycję, z których zaczęli się wycofywać jeszcze zanim pojawiły się oficjalne wyniki, a być może nawet jeszcze zanim ostatni „wyborczy turyści” skończyli głosować, to raczej nie byłby to specjalnie odkrywczy artykuł, że np. Donald Tusk „nie mówił tego na serio”, albo „to była tylko przenośnia”. Nawet jeśli „tylko Polski szkoda”. Sytuacja jednak się zmienia, gdy do tego równania dodamy Tygryska, ZUS i pewien profil na X (dawniej Twitter), co niby to ma walczyć z manipulacją…

Dobrowolny ZUS to nie to samo co kryzysowe wakacje od ZUS, nawet jeśli Stowarzyszeniem Demagog (udaje, że?) tego nie rozumie

No i taką iskierką, która sprawiła, że postanowiłem nad tematem się pochylić i wziąć go na tapet, był post kogoś ze Stowarzyszenia Demagog, czyli ludzi kryjących się za profilem Demagog (@DemagogPL) na portalu X (dawniej Twitter), w którym postanowiono „wyprostować fałszywą wypowiedź” Radosława Fogla o tym, że Władysław Kosiniak-Kamysz, wg mnie nie czekając, aż inni przedstawiciele opozycyjnych ugrupowań go za bardzo wyprzedzą w wyścigu o to, kto szybciej wycofa się z większej liczby wyborczych obietnic, postanowił rozprawić się z obietnicą dobrowolnego ZUSu dla przedsiębiorców:

Drodzy Wyborcy, których przekonała idea dobrowolnego ZUSu – wiedzieliście, że „dobrowolny” oznacza „ewentualnie na chwilę możliwy do zawieszenia”? Tempo, w jakim ulatują kolejne obietnice wyborcze opozycji, jest imponujące.

I tu do akcji wkroczył wspomniany profil „Demagog”, czyli Stowarzyszenie Demagog:

#TrzeciaDroga od początku mówiła tylko „wakacjach” od składek, dla przedsiębiorców w kłopotach finansowych. Nie o całkowicie dobrowolnym #ZUS. @PL_2050 i @nowePSL nie wycofują się z postulatów.

Wypowiedź @radekfogiel to #fałsz.

I może by mnie to nie zmotywowało do napisania artykułu, nawet pomimo tego, że jako osoba zdecydowanie mocno zainteresowana składkami ZUS też o takiej obietnicy PSL czytałem, gdyby nie to, że grupa, która na sztandary bierze walkę z manipulacją, sama – w moim odczuciu – się takiej manipulacji dopuszcza. I jeszcze „złapana za rękę” brnie w tę narrację dalej, udając, że „to nie ich ręka”, i to pomimo tego, że w komentarzach otrzymują bezpośrednie dowody, że w tym przypadku Fogiel – odwołując się do obietnicy dobrowolnego ZUS w ramach kampanii wyborczej PSL i ogólnie Trzeciej Drogi – miał rację.

Każdy może napisać o sobie, że jest choćby Napoleonem

Oczywiście w życiu jest tak, że właściwie każdy, może nazwać się, jak chce, choćby Napoleonem, co nie oznacza, że nim faktycznie jest. Stąd nie dziwi, że np. w mediach społecznościowych mamy wysyp samozwańczych profili o szumnych nazwach… Jednym z nich – w moim odczuciu – jest profil Demagog (@DemagogPL) na portalu X (dawniej Twitter), za którym z tego, co przeczytałem na ich stronie, stoi Stowarzyszenia Demagog:

Jesteśmy pierwszą polską organizacją factcheckingową. Od 2014 roku weryfikujemy wypowiedzi polityków, sprawdzamy obietnice wyborcze, walczymy z fake newsami i dezinformacją. Dzielimy się wiedzą i edukujemy.

Stowarzyszenie Demagog to zespół analityków i edukatorów, dla których fakty mają znaczenie. Naszą misją jest walka z fałszywymi informacjami i dezinformacją oraz dostarczanie obywatelom rzetelnych, bezstronnych i sprawdzonych informacji.

Chcemy, by dobre praktyki zapewniania bezstronnej i wiarygodnej informacji stały się standardem zarówno w świecie polityki, jak i dziennikarstwa oraz w nauce. Działamy na rzecz edukacji obywateli – chcemy budować silne społeczeństwo obywatelskie, które weryfikuje informacje oraz sięga do pierwotnych i nieprzetworzonych źródeł, dzięki czemu świadomie kształtuje swoje opinie.

W swojej działalności kierujemy się zasadami jawności, bezstronności i wiarygodności.

Idee szczytne, tylko mam wrażenie, że jak to zazwyczaj bywa – papier wszystko przyjmie. Choć może w tym przypadku po prostu zabrakło „staranności”, a na końcu „ego” nie pozwoliło przyznać się do błędu. Nie wiem, ale dla mnie równie dobrze mogą teraz napisać, że są i wspomnianym Napoleonem… ;-)

To jak to z tym dobrowolnym ZUSem naprawdę było?

W tym momencie warto wrócić do głównego bohatera, czyli od Polskiego Stronnictwa Ludowego i ich programu wyborczego, w którym to PSL w ramach „12 gwarancji” postanowił zagwarantować „dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców”.

Zaczniemy skromnie, od grafiki promującej/gwarantującej „dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców”, w ramach „12 gwarancji”:

I poza logiem PSL, poza określeniem „trzecia droga”, mamy tu sponsora, czyli:

Materiał KKW Trzecia Droga PSL-PL2050 Szymona Hołowni

Do tego brak gwiazdek, co się ceni, choć może to tylko dlatego, że „przecież nikt nie bierze na poważnie obietnic wyborczych”.

Kryzysowe wakacje od ZUS

Kolejny krok, to rzut oka na program wyborczy, dostępny na stronie Polskiego Stronnictwa Ludowego. Na początek w nowej, „podmienionej” odsłonie:

Dobrowolny ZUS dla przedsiębiorcy

Wysoki, stale rosnący ZUS jest często barierą dla podejmowania działalności gospodarczej, dlatego wprowadzimy Dobrowolny ZUS dla Przedsiębiorców. Samozatrudniony będzie mógł zdecydować, czy w trakcie problemów finansowych w prowadzonej działalności chce opłacać ZUS, czy z tego rezygnuje na pewien czas, ponosząc konsekwencje nieopłacania składki. Proponowane rozwiązanie jest szansą, że więcej osób zdecyduje się na prowadzenie działalności gospodarczej, co zwiększy wpływy do budżetu z podatków, a także zwiększy ilość pieniędzy w systemie ochrony zdrowia.

I faktycznie, w wersji programu wyborczego w wersji powyborczej jest mowa o „rezygnacji na pewien czas, w trakcie problemów finansowych”.

Co się obiecuje przed wyborami, zostaje w Wayback Machine

Natomiast na szczęście – albo nieszczęście PSL, Trzeciej Drogi i „Demagoga” – w internecie nie zawsze łatwo jest sprawić, by coś faktycznie zginęło. I nawet pomijając banery (reklamy), czy ludzi, którzy z jakiegoś powodu pobrali program wyborczy PSL wcześniej z ich strony, to są serwisy typu Wayback Machine, za pomocą których w przypadku wielu stron można cofnąć się do wcześniejszej zawartości. W przypadku strony PSL niech to będzie 2 dni temu, czyli 18 października 2023, dzięki czemu można pobrać plik z programem wgrany na stronę najprawdopodobniej w lutym 2023, a w nim o dobrowolnym ZUS, PSL śpiewał już zdecydowanie inaczej:

Dobrowolny ZUS dla przedsiębiorcy

Wysoki i stale rosnący ZUS jest często barierą dla podejmowania działalności gospodarczej. Dlatego zaproponuje wprowadzenie Programu Dobrowolny ZUS dla Przedsiębiorców. Samozatrudniony będzie mógł zdecydować, czy chce opłacać ZUS, czy z tego rezygnuje, ponosząc konsekwencje nieopłacania składki. Proponowane rozwiązanie jest szansą, że więcej osób zdecyduje się na prowadzenie działalności gospodarczej, co zwiększy wpływy do budżetu z podatków, a także zwiększy ilość pieniędzy w systemie ochrony zdrowia. Ponadto wprowadzenie takiej możliwości zapobiegnie likwidowaniu działalności gospodarczej przez osoby, które nie mają wysokich przychodów i nie wytrzymują płacenia składek na ZUS. Dotyczy to w szczególności właścicieli małych sklepów, aptek, warzywniaków, kwiaciarni, zakładów fryzjerskich, warsztatów, zakładów rzemieślniczych – w gestii osób je prowadzących należy pozostawić, czy chcą płacić cały ZUS, czy jedynie składkę zdrowotną.

No i chyba trzeba niezłej fantazji („fantazji demagoga”? ;-)), by w tym przypadku uznać, że mowa tutaj o tymczasowej rezygnacji, i to jeszcze tylko w trudnej sytuacji. Jak nic, nie ma tu mowy o „kryzysowych wakacjach od ZUS”, a jest wprost o decyzji „w gestii osób prowadzących działalność, czy chcą płacić cały ZUS, czy jedynie składkę zdrowotną”.

Zresztą oddajmy głos Władysławowi

Ale może oddajmy głos najbardziej zainteresowanemu (nie, nie „Demagogowi”), czyli Władysławowi Kosiniakowi-Kamyszowi, który w RMF FM 29 czerwca 2023 tak mówił:

My w sobotę przedstawiamy program dla przedsiębiorców, bo jesteśmy „Gospodarną Polską” i chcemy skończyć z „Marnotrawną Polską”. (…) Dobrowolny ZUS! Powiem szczerze, to my jesteśmy prekursorem.

A tak już wypowiadał się 17 października 2023 (na wszelki wypadek przypomnę, że wybory były 15 października 2023), również w RMF FM:

Dobrowolny ZUS, to jest sprawa dla przedsiębiorców… Dobrowolny, czyli wakacje od ZUSu… W czasie trudnym, w czasie kiedy nie jesteś w stanie płacić ZUSu… wtedy masz dobrowolny ZUS.

Być może tu – jak już wspomniałem – też walczył o to, by być prekursorem, ale w tempie wycofywania się z kolejnych obietnic (przed)wyborczych.

Oczywiście to nie jedyna „zniknięta obietnica wyborcza”

Na koniec muszę napisać, że nie chcę, by ktoś pomyślał, że akurat przyczepiłem się do Władysława Kosiniaka-Kamysza i Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL), gdy przecież z dużej części obietnic (przed)wyborczych zdążyli się też już wycofać jego inni „opozycyjni koledzy” z innych opozycyjnych ugrupowań, bo już jest po wyborach, już można, a przecież „pieniędzy nie ma i nie będzie”.

Akurat ten wątek wziąłem na tapet, bo jest mi, jako przedsiębiorcy płacącemu ZUS ze świadomością, że – nie licząc zdrowotnej, choć niekoniecznie procentowej – równie dobrze pewnie mógłbym te pieniądze spalić, temat ten niezwykle bliski (zwłaszcza że tak się złożyło, że właśnie dziś płaciłem ZUS). Ale bliska „mojemu sercu” jest też choćby kwota wolna od podatku, czy wiele inwestycji, które najpewniej zostaną ubite, ale za to zaimportujemy sobie najpewniej masę „inżynierów i lekarzy”, by na ulicach – wzorem zachodniej Europy – zapanował „spokój i porządek”.

Jednak tak jak już napisałem, temat ten został wywołany nie bezpośrednio przez tego czy innego polityka, ale przez Stowarzyszenie Demagog i ich „factchecking” w tej sprawie. Bo chyba się ze mną zgodzą, że z manipulacją i fejkami trzeba walczyć… ;-)